در ادامه به بررسی اینکه سوپاپ خودرو چیست و کاربردهای آن چیست می پردازیم پس با ما همراه باشید. موتور هر خودرویی قلب تپنده آن و منبع نیروی محرکه خودرو است. بسیاری از قطعات به هم متصل هستند و با هم کار می کنند تا نیروی لازم برای حرکت چرخ ها را تولید کنند. هر قسمت از موتور اهمیت خاص خود را دارد. زیرا اگر عملکرد مربوطه درست نباشد، ممکن است بازده موتور کاهش یابد و یا با مشکلات جدی مواجه شوید. برخی خرابی ها در موتور می تواند منجر به آسیب و فرسودگی سایر قطعات شود و برخی خرابی ها باعث از کار افتادن کامل موتور و حتی روشن نشدن آن می شود.
سوپاپ ها یکی از قطعات موتور هستند که اغلب در مورد آنها می شنوید، اما در مورد عملکرد و وظایف آنها صحبت زیادی نمی شود، بنابراین لازم است علم و دانش کافی در مورد عملکرد هر یک از قطعات در موتور داشته باشید. برای استفاده بهینه از خودرو مورد نیاز است.
در این مقاله می خواهیم بدانیم سوپاپ خودرو چیست و چه عملکردی دارد و چه تاثیری بر عملکرد موتور دارد. همچنین اینکه آیا انواع سوپاپ در راندمان موتور تاثیر دارد یا خیر پس با ما همراه باشید.
سوپاپ خودرو چیست و چه وظایفی دارد؟
سوپاپ خودرو واژه ای با اصل فرانسوی (Soupape) و به معنای دقیق دریچه است. سوپاپ ها یکی از اجزای اصلی انواع موتورهای احتراق داخلی هستند و البته در موتورهای دیگر مانند پمپ آب نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع سوپاپ هر چیزی است که ورود یا خروج چیزی را کنترل می کند. سوپاپ های خودرو در سرسیلندر قرار دارند و ورودی و خروجی هوا را کنترل می کنند
. به طور دقیق تر، این قسمت قارچی شکل وظیفه کنترل جریان هوا به داخل محفظه احتراق و خروج دود از دریچه های سرسیلندر را بر عهده دارد. این هوای ورودی برای تشکیل مخلوط سوخت و هوا و وقوع انفجار ضروری است و هوای خروجی یا دود خروجی احتراق اضافی است که انتشار آن برای ادامه کار موتور ضروری است.
با توجه به اینکه احتراق در سیلندر نیاز به فضای ایزوله و غیر قابل نفوذ دارد یکی دیگر از وظایف سوپاپ های خودرو تامین این فضا به کمک سرسیلندر و واشر سرسیلندر می باشد که می توان گفت که بنابراین سوپاپ ها با زمان بندی مناسب حرکت و باز و بسته شدن به موقع سوپاپ ها در بلوک سیلندر یا سرسیلندر دود و هوا را در جهت درست هدایت می کنند و محفظه احتراق غیر قابل نفوذ را تشکیل می دهند. با توجه به توضیحات عملکرد سوپاپ، می توان گفت که یک سوپاپ خودرو خوب دارای ویژگی های زیر است:
- ضریب حرارتی بالایی دارد و می تواند حرارت بالا را تحمل کند. علاوه بر این، انتقال حرارت به بدنه سرسیلندر نیز خوب است.
- بدون سوختگی و خوردگی در اثر حرارت زیاد.
- مقاومت لازم در برابر ضربات را دارد.
- سوپاپ های خوب به سرعت فرسوده نمی شوند.
بسته به نوع موتور، سوپاپ ها در سرسیلندر یا بلوک سیلندر قرار می گیرند. سوپاپ خودرو ممکن است داخل سیلندر یا سرسیلندر باشد.
بیشتر بخوانید: کارشناسی خودرو کرج
انواع سوپاپ ها
سوپاپ ها با توجه به عملکردشان به دو گروه با تفاوت های جزئی در ساخت تقسیم می شوند. این دو نوع عبارتند از:
سوپاپ دود یا خروجی
به دلیل قرار گرفتن در معرض دمای بالای محفظه احتراق، مقاومت بیشتری در برابر حرارت دارند، اما نسبت به عایق حساسیت کمتری دارند و در نتیجه اندازه کوچکتری دارند.
سوپاپ هوا یا ورودی
از سوپاپ دود بزرگ تر است و مقاومت حرارتی آن نیز پایین تر است.
این در حالی است که سوپاپ های خودرو با توجه به حرکت و عملکردشان دسته بندی های جداگانه ای دارند. این انواع عبارتند از:
سوپاپ سدیمی
این مدل سوپاپ توخالی است و با نمک فلزی سدیم با نقطه ذوب پایین پر شده است. این ماده با حرارت سوپاپ خودرو ذوب می شود و با توجه به عملکرد و حرکت سوپاپ بالا و پایین می رود و گرمای سیت را به سمت گاید منتقل می کند.
سوپاپ های چرخشی خودرو
این سوپاپ ها دارای قسمت های خاصی هستند که در هنگام بالا و پایین رفتن سوپاپ را می چرخانند و این چرخش از ایجاد رسوب بر روی گاید و سیت جلوگیری می کند.
جنس سوپاپ ماشین
این قطعات با توجه به محل و نوع کار سوپاپ در معرض دمای بالا قرار دارند و باید با سرعت بالا کار کنند. بنابراین تحت فشار و سایش قابل توجهی قرار می گیرند. از سوی دیگر، دریچه های اگزوز یا دودکش که در تماس با گازهای احتراق و شعله تقریباً پیوسته هستند، نسبت به دریچه های ورودی یا هوا، گرمای بیشتری را تحمل می کنند. وقتی دور موتور با سرعت بالا می چرخد، سوپاپ های این خودرو ممکن است قرمز تیره شوند.
بنابراین سوپاپ های خودرو به ویژه سوپاپ های اگزوز باید مقاومت لازم را در برابر شکستگی، زنگ زدگی، تاب برداشتن و سایش سریع داشته باشند. بنابراین، سوپاپ های این نوع معمولاً از آلیاژهای فولادی ویژه حاوی مقادیر نسبتاً بالایی کروم، نیکل و سلنیوم ساخته می شوند. شرایط سوپاپ هوا بسیار سرد تر از سوپاپ خودرو دود است و احتمال سوختن، زنگ زدگی و سایش آنها را کاهش می دهد. آنها به طور کلی از آلیاژ فولاد کبالت ساخته شده اند.
